TRANSKRYPCJA VIDEO
Dla tego filmu nie wygenerowano opisu.
Music Witamy was wszystkich serdecznie, Szczepan Dentyn, Dla Gwilczyński. W kolejnym odcinku z zagadnień technicznych naszej serii edukacyjnej i dzisiejszy odcinek pod tytułem Najlepsze Portwele Kryptowalut, ale uwaga z naciskiem na Bitcoina. Na tym się dzisiaj skupimy. Będzie to pewien wybór przez nas poczynionych portfeli, które są nasze ulubione, sprawdzone, ale to nie znaczy, że nie można tam trzymać innych kryptowalut. Nie zawsze one są tylko stricte do Bitcoina, aczkolwiek dzisiaj tylko na Bitcoinie się będziemy koncentrować. W przyszłych odcinkach chcemy też opowiedzieć o portfelach do kryptowalut szerzej, ale dzisiaj tylko o Bitcoinie. To nasza taka wstępna, subiektywna lista na 2020 rok. Co się fajnie sprawdza, co działa, czego ludzie używają najczęściej.
Bardzo często spotykam się z taką sytuacją, ktoś chce zacząć mieć styczność z Bitcoinem, z kryptowalutami i mówi sobie takiej osobie, zainstaluj sobie portfel Bitcoin, tylko diabeł tkwi w szczegółach, prawda? Zainstaluj sobie portfel, tylko co konkretnie? Od czego tak właściwie zacząć? I od razu masz wysyp jakichś komentarzy w ogóle dziwnych rzeczy. Ktoś komuś poleca zainstaluj sobie appy Binance na przykład. I rekt. I to jest pierwsze, co trzeba powiedzieć. Tak jak mówisz, że jak coś dochodzi do specyfiki, o co dokładnie mam zainstalować, to często jest problem. Chcemy odpowiedzieć na to pytanie, co tam zainstalować i w jakim przypadku. Bo nie zawsze są te same.
Na początek, zanim przejdziemy konkretnie do portfeli, to najważniejsza rzecz, pamiętajcie o tym, że giełda to nie jest portfel, a większość ludzi traktuje giełdy jako swoje portfele na kryptowaluty. Docelowo to nie jest ścieżka, którą powinniście podążać. Jeżeli macie Bitcoiny na giełdzie, to nie macie Bitcoinów. To nie są wasze Bitcoiny, nigdy nie były. Jest szansa, że nigdy nie będą. Giełdy upadają, bo przejmują konta. Często jest tak, że z powodu jakiegoś screeningu, 5 przelewów temu wasze Bitcoiny brały udział. A to wasze. Bitcoiny, które macie, brały udział w jakiejś transakcji i się nagle obudził, jak się regulator życza je zablokować. Zasytuje wasze hasło, wyłamie się do waszej skrzynki mailowej, zasytuje wasze hasło do giełdy itd. A nie mieliście tam np. dwustopniowego uwierzytelniania.
Najczęściej giełdy zachęcają ludzi do tego, żeby handlować. Ja się bardzo boję trzymać na giełdzie i robię to tylko jak muszę. Niestety, na przykład szeroka praktyka giełdy jest taka, że jeśli chcesz wypłacić, to musisz zrobić pełną weryfikację. Dopóki nie pokażesz nam rozmiaru buta i innego członka ciała, to ci nie oddamy tych środków. Albo będą ci zachęcać do tego, żeby handlować dźwignią, żeby kupować jakieś futures itd. To jest droga do tego, żeby stracić swoje cenne Bitcoiny. Kolejna rzecz, która jest bardzo ważna, jeśli chodzi o jakikolwiek portfel, byście nie zainstalowali, to backup, czyli kopia zapasowa dostępu do portfela. Każdy sensowny portfel kryptowalut powinien zapewnić wam możliwość zapisania frazy odzyskiwania. Zazwyczaj jest pewien standard, który został przyjęty praktycznie przez wszystkie tworzone portfele.
Zazwyczaj taka fraza zawiera w sobie 12, 18 lub 24 słowa z pewnej dużej listy słów. O tym też nie należy zapomnieć, bo bardzo często są takie sytuacje, że ktoś instaluje sobie portfel, trzyma tam Bitcoiny, trzymaje kilka lat i potem okazuje się, że te Bitcoiny są bardzo dużocenne, a w międzyczasie traci dostęp do swojego telefonu, traci dostęp do swojego portfela, traci komputer i nagle okazuje się, a przecież te moje Bitcoiny były telewarte, jak do nich się teraz dostać. To co warto też powiedzieć, że backup jest określany mianem seeda, czyli seed, często podczas używania tego określenia.
I to, co jest największym błędem, podstawowym błędem początkującym jest to, że w momencie, kiedy instalują portfel na telefonie, to zamiast spisać seed w bezpiecznym miejscu, chociażby gdzieś na kartkę, to robią print screen tego seeda. I to jest powód, dla którego Google i Apple są właścicielami największej ilości Bitcoinów na świecie, czy to wiedzą, czy nie, że w chmurze Google'a i w chmurze Apple'a znajduje się mnóstwo seedów, mnóstwo backupów i jakby chcieli, to by mogli te Bitcoiny wam zabrać. A już nie mówiąc o tym, że ktoś się może włamać na waszego Cloud'a, to on jest przecież też też regularny na całym świecie. Także pamiętajcie, wasze Bitcoiny są na tyle bezpieczne, na ile bezpieczny jest wasz seed, wasz backup.
Także pamiętajcie, zróbcie zawsze kopię za posałą, nawet jeżeli trzymacie tam niewielkie środki, po prostu w ramach prewencyjnie należy to zrobić. No i zacznijmy sobie od naszej listy portfelów. Od razu z grubej rury. Z grubej rury, tak. Jeden z najbardziej cyferpunkowych portfeli na smartfony, Samurai Wallet. Jest to portfel, który jest bardzo specyficzny. Cieszy mi się, że taki jest legalny. Tak. Jest on na tyle specyficzny, że on na przykład wam w ogóle nie pokaże wyceny waszych Bitcoinów w lokalnej walucie. Bo go ten nie interesuje. Tak, dla wychodzenia z założenia. Jeden Bitcoin jest jeden Bitcoin. Im mniej połączeń sieciowych, tym mniej, im więcej zapytań o kurs, tym lepiej. Także jest to portfel, który. . .
On wam ewentualnie może pokazać, ile Bitcoinów macie w Satoshi. I to jest portfel, w którym możecie przetrzymywać tylko i wyłącznie Bitcoiny. Jest to portfel, który jest całkowicie skoncentrowany tylko i wyłącznie na Bitcoinach. I ma bardzo ciekawe funkcjonalności, które są bardzo rzadko spotykane, a wręcz nie spotykane w innych portfelach. I tutaj zaczynamy z grubej rury, dlatego. . . Bo czekajcie, podzielmy sobie w ogóle portfel na trzy kategorie. Pierwsza to jest taka portfel do trzymania gotówki w kieszeni. Jak idziecie na miasto i macie jakąś gotówkę w kieszeni. Druga to jest portfel, który jest, powiedzmy, waszym bankiem. Trzymacie tam pieniądze jak w banku. Trzeba tam pójść, żeby wydostać te środki stamtąd. A trzecia to. . .
Myśmy powiedzieli, że to jest sejf w domu, czy gdzieś złoto zakopane w ogródku. I te pierwsze mobilne portfele na telefon to jest to pierwsze rozwiązanie. Czyli że po prostu macie gdzieś w kieszeni gotówkę, czy portfel wasz taki fizyczny z gotówką w kieszeni. I Samurai jest opcją dla zaawansowanych użytkowników, żeby było od razu zaznaczone na początku. Ale z drugiej strony początkujący też jak najbardziej mogą z niego korzystać, bo interfejsy jest na tyle proste, ale zapewnia właśnie funkcjonalności, które są dla zaawansowanych użytkowników. Na przykład jedną z takich ciekawych funkcjonalności, które ma Samurai Wallet to chociażby jest generowanie tzw. paynmów, czyli identyfikatorów, które zapewniają wam anonimizację waszego adresu Bitcoin, na który przyjmujecie środki.
Podajecie komuś paynm, a i tak naprawdę na blockchainie potem nie widać, że żaden adres Bitcoin nie jest bezpośrednio z wami powiązany w ten sposób. To jest jedna rzecz. Moje ulubione funkcje akurat w tym portfelu to to, że np. można wydawać z poszczególnego unspenda, czyli konkretne Bitcoiny ze swojego portfela można wydawać, a nie jakieś tam, które wybierze sobie połączone. I to zwiększa prywatność. Dodatkowo funkcja recoszat, czyli to, że np. przelewacie komuś Bitcoiny, a portfel, zanim Bitcoiny dotrą na miejsce, to ta transakcja może przejść przez kilka adresów i przez kilka bloków nawet, mieć kilka potwierdzeń w kilku blokach, tak żeby zwiększać tą prywatność. A dlaczego warto zachowywać prywatność, to to jest pytanie na inny odcinek oczywiście.
No i dla maksymalizacji jej prywatności ma jeszcze funkcjonalność w powyższe staci Weerpoola, które właśnie zwiększa prywatność dokonywanych transakcji, także transakcje, które dokonujecie nie są ciężko powiązać z waszym adresem czy jakkolwiek z wami. Biorąc pod uwagę praktykę np. kanadyjskich obywateli, którzy otrzymywali Bitcoiny, to takie funkcjonalności czy chociażby Payne czy Weerpool okazały się w praktyce koniecznością wręcz. I pozwala uniknąć wielu problemów. Kolejny portfel, który jest fajnym połączeniem, bo jest to jednocześnie portfel, który zapewnia dostępne możliwość dokonywania mikrotransakcji w Lightning Network Bitcoina i jednocześnie też dokonywanie zwykłych transakcji bitcoinowych. Też bardzo przyjemny portfel, Blue Wallet, też bardzo często go polecamy początkującym użytkownikom. Jest dostępny i na iOS, i na Androida.
Więc ma taką fajną możliwość posługiwania się z bitcoinem on-chain, czyli stricte bitcoinami, jak również dokonywanie transakcji w Lightning Network. I to, co jeszcze pozwolę sobie tu dopowiedzieć, to poza tym, że ma bardzo przyjazny UX, czyli to jak wygląda, jak działa, to jest jedna ciekawa rzecz odnośnie tego portfela tutaj może dla zaawansowanych użytkowników. Często jest tak, że czasem znajdujecie jakiś seed, albo gdzieś chcecie jakiś odzyskać i po prostu wpisujecie w jakimś portfelu, a się okazuje, że on ma domyślnie jakiś określony standard adresów i żeby się dostać do tych bitcoinów, musicie poszukać portfela, który używa innego standardu adresów. A w Blue Wallet jest tak, że możecie wybrać różne rodzaje standardów adresów.
Także tu jest jeden z portfeli, który może się przydać przy odzyskiwaniu właśnie dostępu do środków, bo daje takie szerokie aspektur, jeśli chodzi o standardy adresów. Kolejnym bardzo przyjemnym portfelem Moon Wallet, również dostępny na iOS i Androida. Moon przez dwa U otwarte. Tak. M-U-U-N. Tak. Też połączenie portfela do bitcoinów, jak i portfela Lightning Network, to też jest fajne. Jest, bym powiedział, turbo prosty. Tam naprawdę się wchodzi i jest tylko balans w bitcoinach i wyśli. Dwie informacje naprawdę, jak się wejdzie i tak naprawdę trzeba wejść głębiej, żeby wejść w jakieś zaawansowane funkcjonalności. Także jest tak banalnie prosto zrobiony portfel. Trochę ma inną formę zachowywania backupu.
Nie si, czyli 12 słów, ale przez zapisowanie ciągu tych liczb, co według twórców jest bezpieczniejszą formą. Ma też możliwość federacyjnego trzymania kluczy, czyli możemy komuś zaufać, żeby był naszym backupem w bezpieczny sposób. Także ma dodatkowe kilka funkcji. Bardzo fajny, przyjemny, prosty portfel w obsłużach. Jeżeli miałbym, spotkałbym kogoś na ulicy i chciałbym mu przekazać pierwsze bitcoiny, to jeżeli chciałbym być pewny, że to się na pewno uda i będzie zapewne bardzo przyjemny user experience, doświadczenie, to na pewno jeżeli spotkamy się kiedyś znowu na mieście i będziemy rozdawać bitcoine, to na pewno pierwszym portfłem, który możemy powiedzieć, to wallet of Satoshi. Dostępny też na iOS, na Androida.
Jest banalnie prosty i szybko działa i jest intuicyjny, tylko należy zaznaczyć, że kanały transakcyjne, których używamy w tym portfelu są hostowanymi kanałami. To znaczy, że nie jesteśmy właśnie kluczy. Nie należą do nas. Mamy tylko dostęp kastodialny do tych środków. Także jeżeli traktujemy taki portfel jako stricte portmonetkę do trzymania małych środków, to jak najbardziej super. Ale jakbyście chcieli zaszpanować ten przykład przed zdaniem, i zobaczyć jak szybko Bitcoin działa, ściągasz portfel, stricc pach, ciach i wyszła. Jak chcecie zrobić wrażenie na kimś, jak Bitcoin super działa, to wallet of Satoshi jest dobrym pomysłem.
Także taki na początek do zabawy, jak najbardziej tylko nie za bardzo nadaje się on do otrzymywania transakcji bezpośrednio w Bitcoinach on-chain, ze względu na to, że wallet of Satoshi pobiera sobie dodatkowe prowizje za przyjęcie wpłaty. Także uwaga, używać stricte tylko i wyłącznie do transakcji w Lightning Network, do mikrotransakcji. I przychodzę dalej do tych środków banku, jak powiedziałem wcześniej. Powiedzieli, i tutaj już widzę w komentarzach, że giełda to nie portfel i tak dalej. I że my tutaj mówimy o rewolucie. No właśnie, dla kto to ocenia, powiedz. Czasami jednak nie wszyscy są na tyle komfortowo się czują z technologią, żeby instalować sobie swoje własne portfele, żeby przytrzymywać klucze. Jednak są pewne bariery kompletnie nie do przejścia.
I czasami, żeby jednak ktoś na własne życzenie się nie wpędził w problemy, w kłopoty, no to po prostu dla takiej osoby, która, jeżeli to miałaby być, nie wiem, osoba, która wiesz, że sobie nie poradzi technicznie z pewnymi rzeczami, to jeżeli ona ma swoje konto w banku, jeżeli jest przyzwyczajona do tego, jak jest przyzwyczajona do kontaktu z bankiem, to rewolut może być takim ciekawym kompromisem, bo umożliwia kupowanie bitcoinów, przetrzymywanie ich. Ma całkiem przejrzysty internet face. No i przede wszystkim łączy te dwa światy, światy w kryptowalut łącznie ze standardowymi finansami, czyli można tych bitcoinów użyć do tego, żeby łatwo zapłacić swoją kartą rewolutową i tak dalej. Więc nie jest to docelowo. . . Ale to, co należy zaznaczyć, to nie jest. . .
Po pierwsze, te bitcoiny, które tam kupicie, to nie będą prawdziwe bitcoiny, tylko to będzie kontrakt na bitcoiny. Po drugie, nie da się ich wypłacić tamto, przynajmniej póki co, bo rewolut może nad tym pracuje. Po trzecie, to, co jest dobre w tym rozwiązaniu, to jest to, że rewolut bierze na siebie odpowiedzialność za te środki, a trochę zwalnia was z tej odpowiedzialności. I to jest dla niektórych osób dobre, nie oszukujmy się. Niektóre osoby nie chcą mieć tej odpowiedzialności, nie umieją, nie potrafią i tak dalej. Dla takich osób to już lepiej, żeby zainstalowały rewoluta niż Binansa. Przepraszam, może niektórych to zadziwi, ale uważam, że dla wielu osób lepiej mieć rewoluta niż Binansa. To tyle. Link referencyjny do rewoluta znajdziecie w opisie.
Zresztą do wszystkiego, co pokazujemy, jeżeli ma link referencyjny, tak jak do tego Trezora czy Ledgera, to postaramy się umieścić linki referencyjne. Przejdźmy zatem do portfeli sprzętowych, bo to jest bardzo ciekawy temat. Jeżeli już zamierzacie podchodzić do tematu na poważnie, przetrzymywać większe środki. To jest ten sejf w domu. To jest coś takiego, co jest jakieś zamknięte, tam jest utrudniony dostęp, trzeba się przejść, żeby się do tego dostać. To jest coś, co ma nam zdecydowanie bardziej zwiększyć bezpieczeństwo na wszystkich środków. Tutaj mamy kilka rozwiązań na rynku sprzętowych. To są urządzenia, które przytrzymują nasze klucze prywatne, czyli hasła do naszych kont, i wiemy, że nikt nie jest w stanie wyciągnąć tych kluczy na zewnątrz.
Wiemy to ze względu na to, że oprogramowanie do tych urządzeń jest otwarto źródłowe. Można zobaczyć dokładnie, jak są skonstruowane te urządzenia i jak są zaprogramowane te urządzenia. W ten sposób możemy widzieć, że nie da się wyciągnąć kluczy prywatne. Oczywiście zaraz coś w komentarzu napiszę, że tam się dało jakiś wykorzystek, coś tam itd. Oczywiście cały czas hakerzy i różne agencje rządowe próbują się dostać do tych urządzeń. Tak że coraz to nowe generacje tych sprzętów są coraz bezpieczniejsze, ale generalnie zakłada się, żeby portfele sprzętowe są najbezpieczniejszą formą przetrzymywania Bitcoinów. I pierwszy to Trezor. Tak, Trezor.
I paradoksalnie nowszym modelem Trezora jest model T, ale niekoniecznie on będzie dobrym wyborem dla wszystkich, zwłaszcza tych, którzy mają grube paluchy, ponieważ on ma dotykowy ekran, który może być, to znaczy mówimy tutaj o nowym modelu Trezora T właśnie, który ma dotykowy ekran i ci, jeżeli ktoś ma dosyć grube palce, to może być mało wygodny w użyciu. Dlatego model One, który jest zresztą tańszy o wiele, jest takim optymalnym rozwiązaniem, jeśli chodzi z. . . Sprawdza się idealnie. I oprócz tego na Trezorze możecie przechowywać zupełnie, nie tylko Bitcoiny, ale cały szereg różnych innych kryptowalut. Do tego macie bardzo fajną aplikację.
Główna chyba różnica między modelem One a modelem T jest to, że właśnie na modelu T PIN wpisujemy na urządzenie, na tym portfeliku wpisujemy PIN palcem na ekranie dotykowym, a nie na komputerze, czyli kolejna warstwa bezpieczeństwa, to jest to, że jeżeli macie zainstalowanego, tak zwanego, keyloggera, na przykład, i logujecie swojego Trezora i na komputerze wpisujecie PIN, to keylogger mógłby sczytać waszą klawiaturę, a urządzenie już nie sczyta PIN-u.
Z drugiej strony, Trezor też przewidział kwestię tego, że ktoś może próbować przechwytywać PIN, dlatego ma dosyć specyficzny sposób wpisywania PIN-u, gdzie klawiatura jest całkowicie pomieszana i tak naprawdę cyfry, które wpisują PIN-u nie są tymi cyframi, które widać na ekranie Trezora, więc właśnie to jest dosyć fajne specyficzne, może też mało wygodne, bo jak ktoś pierwszy raz się z czymś takim spotyka, to może czuć się troszeczkę zagubiony, jak wpisać ten PIN, ale jest to pewien kompromis pomiędzy bezpieczeństwem, a wygodą. No do tego może tutaj na ekranie, żeby wam jeszcze pokazać, w komplecie z takim Trezorem możecie sobie zakupić jeszcze specjalne. . . Kapsuły. Kapsuły albo do przetrzymywania. Jest to ciekawe polski produkt. SID, dla przetrzymywania backupu.
Tak, razem z takim Trezorem możecie kupić sobie kapsułę Cryptosteal, w której backup wasz SID możecie trzymać w postaci metalowych literek, które są zamknięte w metalowej kapsule, która jest odporna na ogień, na zniszczenie. No właśnie, dlaczego to ma znaczenie? Często jest tak, że ja znam wiele takich przypadków, że ktoś zapisał SID na kartce, schował przy fladzie, potem żona mu robiła porządki, wyrzuciła, albo pies osikał, dziecko oblizało, albo spłynęło w pożarze, a taki Cryptosteal, to jest trudno to zgubić, nieod razu wiadomo co to jest, do końca ktoś nie wie, raczej większość ludzi nie wie, po drugie, nie wygląda tak, że można by to wyrzucić, bo to nie wygląda jak śmieć, po trzecie, nie spłonie w pożarze. Ciężko aleganckie. I nawet całkiem niezły gadżet, trzeba powiedzieć.
Można dać komuś na przykład w prezencie, tak że w środku macie. I nawet Lechu może pokazać i nie będzie widać tych literek, bo jest tak usypane tam, że mógłby pokazać jak to wszystko wygląda, a nie widać tych literek. Więc to jest w naszej praktyce najlepsza forma przechowywania SID-a, jaka jest dostępna na rynku. Tych 12 słów bezpieczeństwa. Z kolejnych portfeli sprzętowych, też bardzo popularny Ledger. Są już kilka w sumie modeli Ledgera. Ledger na przykład Nano X, który też ma możliwość łączenia się z waszą aplikacją czy na komputerze, czy na telefonie za pomocą Bluetootha. Więc mniej kabli na pewno. Ledger jest o tyle fajny, że ma fajnie zrobioną aplikację.
Natomiast z minusów na pewno jest to, że sam interfejs tego ekranika, który może być dla niektórych osób troszeczkę. . . Dla osób, które noszą okulary może być problem, bo naprawdę są tam małe literki. I szczerze mówiąc, jeśli chodzi o ilość. . . Nie mam nowego modelu. Jeśli chodzi o. . . Mogę się wypowiadać o Ledger Nano S. Ilość problemów związanych z tym Nano S-em, czyli to, że przyjmowania różnych tokenów, różnych kryptowalut, aktualizacji, co chwilę zsynchronizacji, to po prostu naprawdę zatruło mi bardzo dużo krwi i ludziom, których znam, zatruło mi dużo krwi. Może nowy model, Nano X, jest pozbawiony tych problemów. Takich na poziomie oprogramowania, bym powiedział, te problemy są.
Ale ja jestem trochę zawiedziony po czasie na Ledgerem Nano S, tym pierwszym. Ale nie zmienia to faktu, że jest tu dużo lepsze rozwiązanie do trzymania Bitcoinów niż trzymanie na telefonie większych środków. I to oczywiście portfele sprzętowe są dla osób, które mają trochę więcej sprzętów środków, bo już sami widzicie, że ceny tych urządzeń nie są takie, że kupisz sobie za to pendrive'a. Więc jeżeli macie większe środki, to należy mieć takie urządzenie. Jeszcze trzecią alternatywą z portfelów sprzętowych jest całkiem nowy produkt. Blockstream Jade on się nazywa. Blockstream Iade. Jeżeli ktoś by zastanawiał się, jak to zapisać.
Jest to też bardzo ciekawy portfel z nowym podejściem do bezpieczeństwa, który zakłada to, że nie powinno być żadnego połączenia pomiędzy waszym komputerem, a na przykład takim portfelem sprzętowym. Także on ma na przykład wbudowaną kamerę, więc ma bardzo ciekawe podejście do tematu bezpieczeństwa. Także jeżeli szukacie alternatywy dla Trezora lub Ledgera, to warto zainteresować się portfelem Jade. No i dla najbardziej zaawansowanych użytkowników Bitcoin'a, najbardziej geekowskie rozwiązanie. On ma ogromną rzeszę fanów ten portfel. Jak ktoś lubi takie tematy wchodzenia, podpisywanie offline'owe, jakieś takie tematy już na bardzo wygórowanym poziomie bezpieczeństwa, to Cold Card to jest zdecydowanie must have dla takiej osoby. Także może nie dla początkujących, ale na pewno wszyscy fani Bitcoin'a by nas spalili na stosie, gdybyśmy nie powiedzieli o Cold Card'zie MK4.
No i kolejnym ciekawym rozwiązałem, jeśli chodzi o portfel Bitcoin, to jest po prostu postawienie własnego węzła, na przykład za pomocą oprogramowania Umbrell. Tu znajdziecie na stronie gethumberll. com. Posiadają pełnego węzła, można to robić na wiele różnych sposobów. My tu mówimy o Umbrell'u ze względu na to, że to jest takie najbardziej konsumencko zorientowane rozwiązanie. Czyli to nie jest tylko pełen węzeł Bitcoina, ale to jest tak naprawdę wasz prywatny serwer. Instaluje się to na Raspberry Pi nr 4. Lub nawet na starym laptopie. Albo na dedykowanym komputerze. Ale to jest osobny system operacyjny, który się instaluje bardzo prosto, naprawdę przechodzi się przez kilka kroków, klika się dalej, konfiguruje to.
I dostaje się w tym opakowaniu nie tylko pełny węzeł Bitcoina, gdzie sami sprawdzamy i zatwierdzamy bloki, mamy pełną historię transakcyjną całego blockchain'a Bitcoin'a, czyli 500 GB trzeba mieć miejsca na tym laptopie. Ale też mamy zestaw aplikacji do blokowania reklam w sieci lokalnej, do przechowywania plików, zdjęć, do zarządzania plikami zdalnie. To możemy się logować z drugiego końca świata na ten nasz serwer itd. Także to jest taki prywatny cloud, ale nie tylko. Także zestaw narzędzia. Polecamy. Plus wsparcie dla Lightning Network. Możemy postawić swój własny węzeł, poeksperymentować, pobawić, pouczyć się jak działa sieć Lightning Network. Pohandlować kanałami. Tak. No i do tego jeszcze peer-to-peer komunikacyjne, czaty, do tego jeszcze giełdy płynności na Lightning'u i w ogóle naprawdę. . . To też bardzo.
. . A, i w oparciu o to można postawić swoją bramkę płatności w sklepie jakimś u-komersowym albo jakimś Shopify'owym, więc sami jesteście sobą operatorem płatności. Możecie przyjmować bezpośrednie płatności bez konieczności dawania komuś opłat transakcyjnych za to, że używacie jego rozwiązania. Także combine. Naprawdę combine. No i na koniec to, o czym trzeba warto powiedzieć, to pilnujcie tych swoich seedów. Nie dajcie się nabrać, bez względu na to, jakiego portfela używacie, nie dajcie się nabrać na żaden phishing czy właśnie chociażby ransomware, czy co jest najważniejsze. . . Przez co się. . . Tak, no phishing, tutaj konkretnie phishing. Bardzo często zdarza się taka sytuacja, że jakiś na przykład ktoś, podszywając się pod Ledgera lub Trezora, wyśle wam maila, słuchajcie, musicie koniecznie zaktualizować swój portfel.
Tutaj wpisz swój seed. Tak. Albo odbierz airdrop. Generalna zasada, nie wpisujecie swojego seeda nigdzie w internecie, na żadnej stronie internetowej. Nikt nigdy nie będzie potrzebował waszego seeda, ani nikt supportu, ani nikt nie wiem, po to żeby wam dać airdropa, ani nie będą potrzebowali waszej frazy odzyskiwania nigdy. A jak potrzebują, to w ogóle uciekać od razu stamtąd, od razu uciekać. Naprawdę. No i pamiętajcie, pamiętajcie jeszcze, jeżeli kupujecie sobie portfel sprzętowy, to kupujcie go albo od producenta, albo od autoryzowanych sprzedawców, bo zdarzało się, że ktoś dostawał już skonfigurowanego Ledgera. Dokładnie. I początkujący użytkownicy mogą sobie kompletnie nie zdawać sprawy, że padli ofiarą ataku. Oczywiście zamansowany użytkownik zauważy, że ma za inicjatywanego seeda i nie zresetuje go.
To co jeszcze warto zaznaczyć, właśnie, że jeżeli zamawiacie już portfel sprzętowy, to starajcie się go nie zanamawiać na adres domowy. Bo w białym miejscu sytuacja bardzo przykre taka, że wyciekły dane, teleadresowe klientów Ledgera i wszyscy, którzy mieli Ledgery, zamawiali ze strony oficjalnej, dostawali maile z pogróżkami, że wiem gdzie mieszkasz, daj mi swoje Bitcoiny. I wiecie, no to jest bardzo nieprzyjemne. Także starajcie się zapraszać, zamawiać Ledgery na adres służbowy, na in post jakiś, na paczkomaty, gdziekolwiek indziej, tylko nie do domu. To taka jeszcze powiedź. No i na koniec nie chwalcie się swoimi Bitcoinami. Absolutnie. Nie pokazujcie swoich portfel. I podsumowując, linki referencyjne do tych wszystkich produktów, które mają link referencyjny, podajemy w opisie, czyli Revolute, jakieś Trezory, Ledgery i tak dalej.
Jak chcecie wspierać nasz program, to zachęcamy do korzystania z tych linków. To po pierwsze. Po drugie, oczywiście ta lista nie wyczerpuje wszystkich portfel. Także napiszcie w komentarzach waszym zdaniem, o którym portfelu powinniśmy byli jeszcze wspomnieć. Czyli na przykład tutaj są fani pewnie Electruma, bo są fani jakiegoś Exodusa, Block Slim Green, Mycelium. No po prostu jest z tych portfeli szerokie spektrum i napiszcie w komentarzach, który portfel do Bitcoinów wy byście polecili i o którym należałoby wspomnieć w wydaniu 2023. Chociaż pewnie rynek będzie wyglądał też inaczej za rok. Także w tym odcinku koncentrowaliśmy się na portfelach stricte pod Bitcoiny.
Pewnie omówimy jeszcze dodatkowo portfele bardziej szerokiego zastosowania do różnych kryptowolt, do zastosowania w Web3, ale może to wykracza poza obszar dzisiejszego odcinka, który już jest wystarczająco długi. Także dziękujemy Wam bardzo jeszcze raz. Dajcie zostawcie łapkę w górę i widzimy się w piątek na kwarantannie o 11. 00. Także trzymajcie się. .